Σε Λύκειο της Κύπρου, μητέρα μαθήτριας εισέβαλε στο σχολείο και επιτέθηκε στην υποδιευθύντρια, καθώς η κόρη της είχε μείνει στην ίδια τάξη από απουσίες! Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Σύλλογος Διδασκόντων του σχολείου, το όριο των απουσιών είναι 119, ενώ η μαθήτρια είχε φτάσει τις 265!
Η έξαλλη μητέρα προκάλεσε ακόμη υλικές ζημιές στο σχολείο, ενώ εξύβρισε και τον διευθυντή!
Στην επιστολή-καταγγελία του Συλλόγου Διδασκόντων για το γεγονός σημειώνεται ότι «ο καθηγητικός Σύλλογος του Λυκείου Κύκκου Α’ σε Έκτακτη Συνεδρία στις 17 του Μάη αποφάσισε όπως εκφράσει την έντονη διαμαρτυρία του και να καταγγείλει τη στάση μητέρας μαθήτριας του σχολείου, η οποία είναι στην Β’Λυκείου. Η μητέρα προσήλθε με επιθετική στάση την Τετάρτη στις 16 του Μάη στο σχολείο για να ζητήσει εξηγήσεις για το ότι η κόρη της έμεινε στάσιμη λόγω απουσιών. Η κόρη της είχε συνολικά 265 απουσίες με το όριο να είναι στις 119. Η μητέρα ζητούσε να διαγραφούν οι απουσίες εξυβρίζοντας χυδαία, απειλώντας και προκαλώντας σωματική βλάβη στη Βοηθό Δ/ντρια και υλικές ζημιές στον χώρο της Γραμματείας».
Πρωτοφανές περιστατικό; Κάθε άλλο
Το περιστατικό δεν είναι πρωτοφανές και ούτε αφορά αποκλειστικά τα σχολεία της Κύπρου. Εδώ και αρκετά χρόνια, όλο και πιο συχνά, το σχολείο έρχεται στο προσκήνιο της δημοσιότητας με αφορμή προστριβές, εντάσεις και συγκρούσεις ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και εκπαιδευόμενους.
Δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε που μαθητής στο 1ου ΕΠΑΛ Ρεθύμνου, επιτέθηκε και τραυμάτισε τον καθηγητή του, όταν εκείνος του έκανε παρατήρηση.
Στο Ρέθυμνο πάλι, στο γυμνάσιο Συβρίτου, 23χρονος ξυλοκόπησε με μαγκούρα τον διευθυντή του σχολείου, σαν αντίποινα για την τριήμερη αποβολή του μαθητή αδελφού του. Για την ιστορία, ο σύλλογος είχε αποφασίσει να τιμωρήσει με τριήμερη αποβολή τον μαθητή λόγω απρεπούς ανάρτησης σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης που αφορούσε «πλάκες» μαθητών σε βάρος καθηγητών τους.
Κάμποσα χιλιόμετρα βορειότερα, στην Καστοριά, μια καθηγήτρια έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από γονέα και διακομίσθηκε τραυματισμένη στο νοσοκομείο της πόλης.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς αναφέρονται τα εξής: «Σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα και οι σύλλογοι Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Καστοριάς καταδικάζουμε την πρωτοφανή για τα δεδομένα της περιοχής βίαιη επίθεση, που δέχτηκε συνάδελφός μας από γονέα μαθητών μετά την ανακοίνωση αποτελεσμάτων των προαγωγικών γραπτών εξετάσεων. Το συμβάν συγκλονίζει για την αγριότητά του, καθώς η συνάδελφος μετά το περιστατικό μεταφέρθηκε τραυματισμένη στο Νοσοκομείο Καστοριάς. Αυτή η ενέργεια, όπως και κάθε πράξη βίας, που παραβιάζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ελευθερία του ιδιωτικού βίου, είναι καταδικαστέα και αποτελεί δείγμα της κρίσης αξιών και θεσμών που βιώνει η κοινωνία μας…»
efsyn.grΗ μελέτη της σχολικής βίας
Γίνεται λόγος, κυρίως, για αντιδράσεις μαθητών αλλά και κηδεμόνων μαθητών που εκδηλώνονται, με διάφορες μορφές, μέσα ή έξω από το σχολικό χώρο, σε βάρος των εκπαιδευτικών και στοχεύουν όχι μόνο στην υπονόμευση της «εξουσίας» και της «αυθεντίας» του εκπαιδευτικού, αλλά, αρκετές φορές και στην ίδια τη σωματική του κακοποίηση.
Είναι αλήθεια ότι η σχέση εκπαιδευτικού – μαθητή, στους βασικούς της πυλώνες, είναι μια σχέση θεσμική, όσο κι αν πολλές φορές γίνεται αντιληπτή από τους μαθητές και τους γονείς τους ως προσωπική.
Αυτό σημαίνει ότι το «πατρόν» της υφαίνεται σε γενικές γραμμές με νόμους και διατάξεις, ανεξάρτητα από προσωπικές διαθέσεις, καθώς, κάθε εκπαιδευτικός, είναι «θεσμικά» υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσει προς τους μαθητές του ένα minimum από την εξουσία που του παρέχει η θέση του στο σχολείο (διδασκαλία ορισμένης ύλης, εξέταση, βαθμολογία, απουσίες, ποινές, κ.λπ), πρακτική που δημιουργεί «αυτεπαγγέλτως» αντιθέσεις, σε κάποιες περιπτώσεις εκρηκτικές.
Οι εκπαιδευτικοί λειτουργούν οι ίδιοι σ’ ένα ασφυκτικό πλαίσιο, κάτω από ολοένα εντεινόμενο έλεγχο, αδύναμοι να επέμβουν με καθοριστικό τρόπο στο αναλυτικό πρόγραμμα, στον τρόπο διδασκαλίας κ.λπ.
Υφίστανται τον κρατικό καταναγκασμό, αλλά είναι αντικειμενικά και οι βασικοί ιμάντες διοχέτευσής του στο μαθητικό πληθυσμό.
Στον παραπάνω πίνακα χαρτογραφούνται ενδεικτικά κάποια συγκεκριμένα περιστατικά βίας, κοντολογίς, μια σειρά «επεισοδίων» ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές, που σύμφωνα με την «κοινή» γνώμη, συνθέτουν το παζλ της «κρίσης της σχολικής αίθουσας».
Προφανώς, πρόκειται για την κορφή του παγόβουνου στα «μαθήματα βίας» που αναπτύσσουν την τροχιά τους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της σχολικής ζωής εξοπλισμένα με τα συνήθη πυρομαχικά της κοινωνικής ζωής.
Η κυρίαρχη εκδοχή για τις αιτίες αυτής της κατάστασης προσωποποιεί την αντίθεση μαθητών – καθηγητών και εστιάζει τις ευθύνες, κατά περίπτωση, είτε στη «δυσπροσάρμοστη» προσωπικότητα του μαθητή και στις «ανεπάρκειες και ελλείψεις του οικογενειακού του περιβάλλοντος» είτε στον «άδικο» και «αντιπαιδαγωγό» εκπαιδευτικό που «δεν γνωρίζει να εκτελεί σωστά το λειτούργημά του».
Σπάνια, ανιχνεύεται η σχέση ανάμεσα στη βίαιη συμπεριφορά μαθητών ή εκπαιδευτικών και στις σχολικές συνθήκες, κοντολογίς, στην ίδια τη δομή και τη λειτουργία του σχολικού συστήματος.
Η μελέτη της βίας στον σχολικό χώρο είναι, βεβαίως, μια γενίκευση της κοινωνικής βίας στο σχολείο και παράλληλα ισοδυναμεί με την εξέταση του νοήματος των εκπαιδευτικών πρακτικών που υλοποιούνται στο χώρο αυτό.
Σχολείο, τάξη και «αταξία»
Οι μαθητές Α.Μ., ετών 16 και Σ.Μ. ετών 15 οι οποίοι προχθές την εσπέραν έρριψαν εις το πρόσωπον της καθηγητρίας Μ. Ζ. ετών 50 ένα κεσέ πλήρη γιαούρτης απεστάλεισαν χθες εις την Εισαγγελίαν… (Αθηναϊκός Τύπος 1958)
Το πρόβλημα της βίας στο σχολείο δεν είναι νέο. Σύμφωνα με αναλυτές του φαινομένου «ανέκαθεν, από το έτος μηδέν της εκπαίδευσης ως θεσμοποιημένης-οργανωμένης πρακτικής, η εκπαίδευση είναι συνδεδεμένη με καταστάσεις αντιδράσεων των μαθητών λιγότερο ή περισσότερο βίαιων», οι οποίες εκδηλώνονται είτε απέναντι στους εκπαιδευτικούς είτε απέναντι στο σχολείο σαν χώρο.
Σε έρευνα αυτο-ομολογούμενης μαθητικής παραβατικότητας που πραγματοποιήσαμε παλιότερα, με ανώνυμο ερωτηματολόγιο, σε 1860 μαθητές από 29 γυμνάσια και λύκεια της χώρας μας, διαπιστώσαμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών (74%), δηλώνει ότι στην πορεία της σχολικής τους ζωής έχουν προξενήσει, αρκετές φορές, φθορές στο σχολείο (π.χ. γράψιμο στα θρανία ή στους τοίχους, σπάσιμο θρανίων, καρέκλας, πινάκων, τζαμιών κ.λπ.).
Του Χρήστου Κάτσικα, Εφημερίδα των Συντακτών
